U utorak, 10. X. 2023. godine, delegacija Udruge antifašističkih boraca i antifašista (UABA) Beli Manastir prisustvovala je obilježavanju 79. godišnjice oslobođenja Subotice od fašističkog okupatora. Delegacija, koju su sačinjavali predsjednik Nikola Opačić, tajnik Kristijan Melmajer i član Predsjedništva Mijo Vargić, položila je vijenac na Spomenik palim borcima i žrtvama fašizma na subotičkom Trgu žrtava fašizma. Vijence su položile i delegacije SUBNOR-a i lokalnih samouprava Apatina i Sombora, Jevrejske opštine Subotica i Ruske ambasade te delegacije brojnih udruženja, političkih stranaka i nevladinih organizacija. Belomanastirska UABA, koja sa subotičkim Gradskim odborom SUBNOR-a njeguje dugogodišnje prijateljstvo, bila je jedini učesnik iz Hrvatske.
Okupljenim delegacijama i građanima obratili su se subotički gradonačelnik Stevan Bakić, predsjednik subotičkog Gradskog odbora SUBNOR-a Aleksandar Toković i predsjednik Pokrajinskog odbora SUBNOR-a APV Jovan Baroševčić. Govornici su u svojim govorima istaknuli doprinos koji su borci Narodnooslobodilačkog rata dali u borbi za slobodu i bolji život Subotice i naroda Jugoslavije te da se ne smiju zaboraviti oni koji su u toj borbi izgubili živote, ali ni civilne žrtve fašističkog terora. Potom je uslijedio prigodan kulturni program u vidu recitacija posvećenih NOB-u i Danu oslobođenja Subotice.
– Iako udaljena od najžešćih ratnih operacija, ogromnog danka u ljudskim životima nije bila pošteđena ni Subotica, u kojoj su, poznato je, antifašistički pokret činili ljudi različite nacionalne i verske pripadnosti, različitog socijalnog statusa i obrazovanja, ali jedinstveni u borbi za slobodu. U Drugom svetskom ratu stradalo je više od 7.000 građana Subotice – podsjetio je gradonačelnik Bakić. – Naša obaveza je da se svake godine sa ponosom sećamo ovog datuma, da položimo vence na grobove žrtava i da izrazimo iskreno divljenje, najdublje poštovanje i večnu zahvalnost svima onima koji su dali svoje živote da bismo mi danas bili slobodni i da bismo živeli u miru.
Delegacije su se zatim uputile na subotičko pravoslavno groblje u Dudovoj šumi, gdje se nalazi Spomen-groblje vojnika Crvene armije s centralnim spomenikom u obliku obeliska, na kome je sahranjeno više od 300 oficira i boraca Crvene armije koji su učestvovali u oslobađanju Subotice i borbama u okolini. Tu su također položeni vijenci, održan recital na ruskom jeziku i služen parastos poginulim crvenoarmejcima. Druženje sa zakuskom nastavljano je u Restoranu “Spartak”, koji je – kao i subotički nogometni klub – nazvan po komandantu Subotičkog partizanskog odreda Jovanu Mikiću – Spartaku, koji je teško ranjen upravo 10. X. 1944. godine u borbi oko subotičke željezničke stanice i koji je preminuo sljedećeg dana u subotičkoj bolnici.
Jovan Nedić
