Po tradiciji, 79. godišnjica Batinske bitke iz 1944. godine, jedne od najvećih bitaka na području bivše Jugoslavije, u kojoj su snage Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije i sovjetske Crvene armije porazile nacističke i fašističke trupe koje su se nalazile na području Batine i Baranje, obilježena je s obje strane Dunava. Prvo s bačke strane 11. studenog, gdje je obilježavanje vezano za početak, a potom 25. studenog i s baranjske strane, gdje je obilježavanje vezano za kraj bitke.
U organizaciji predsjednika UABA Beli Manastir Nikole Opačića u Baranji su položeni vijenci na Spomenik palim borcima Bolmanske bitke kod Bolmana, gdje je vijenac položila i Općina Jagodnjak, na spomenike u belomanastirskim prigradskim naseljima Šećerani i Branjinom Vrhu, potom na spomenike na belomanastirskom Partizanskom groblju i na Trgu slobode, gdje je vijenac položio i Grad Beli Manastir, te na kraju i na Spomeniku zahvalnosti Crvenoj armiji na brdu iznad Batine i Dunava, gdje su se i vodile najžešće borbe.
Ove godine ćudljivo novembarsko vrijeme doprinijelo je da učesnici komemoracije snažnije dožive ratni pakao kroz koji su prošli tadašnji borci. Naime, kad su učesnici komemoracije počeli pristizati u Batinu, monumentalni spomenik Antuna Augustinčića bio je okupan suncem, iako je pirio prilično hladan sjeverac. One koji su ranijih godina u ovo doba dolazili na obilježavanje godišnjica Batinske bitke to i nije naročito iznenadilo jer se spomenik nalazi na strmom brdu koje kao da se strmoglavljuje u Dunav, s koga u smjeru jugoistoka puca pogled na Batinu, široki i moćni Dunav, prekodunavski Most 51. divizije i na bačku ravnicu prema Bezdanu, koja je znatno niža od baranjske obale, a posebno od tzv. Krvave kote 169 na kojoj je poginuo velik broj crvenoarmejaca i partizana.
I dok su se učesnici okupljali u južnom podnožju Spomenika, sa sjevera, iz pravca Mađarske, počeli su ubrzano valjati pomalo zastrašujući crni oblaci, a vjetar je postajao sve jači i sve hladniji. A kad je polaganje vijenaca počelo, crni oblaci su zakrilili Spomenik, sve je zatamnilo i činilo se da će svakog časa udariti hladna kiša ili čak i snijeg, a vjetar je počeo tako “brijati” da nije bilo baš ugodno stajati na toj vjetrometini. Ipak, polaganje vijenaca hrabro je nastavljeno dalje: lokalna Općina Draž, SABA RH, Ruska ambasada, Generalni konzulat Srbije u Vukovaru, SUBNOR AP Vojvodine s predsjednikom Jovom Baroševčićem, ZVO iz Vukovara, ZUABA Vukovarsko-srijemske županije, Srpsko narodno vijeće i VSNM Osječko-baranjske županije i UABA Osijek. Potom su se, dok je sad već olujni vjetar rušio postolja s vijencima, prigodnim govorima okupljenima obratili ruski ambasador Andrej Nesterenko i predsjednik SABA RH Franjo Habulin, koji se u svom govoru zapitao ono što su vjerovatno osjećali svi okupljeni: ako je na tom mjestu danas tako neugodno, kako li je tek bilo borcima koji su iz bačke ravnice forsirali ledeni Dunav i osvajali utvrđeno brdo, izloženi mitraljeskoj i artiljerijskoj vatri? Za to je trebala izuzetna hrabrost i velika odlučnost da se neprijatelju zada odlučan udarac.
Poslije toga svi učesnici obilježavanja povukli su se u Spomen-dom Batinske bitke, gdje je službeno promovirana monografija “Spomenici Narodnooslobodilačke borbe na području Baranje”, koju su SABA RH i UABA Beli Manastir izdali 2022. godine. O toj promociji objavit ćemo poseban članak.
Jovan Nedić
